Belonen werkt beter dan straffen

Zojuist kwam ik thuis van de Wallen waar een aardige dame mij een vrijkaartje bood voor een fetisj feestje komend weekend. Maar wij gaan al naar een lezing van Robbert Dijkgraaf en zo langzamerhand heb ik het wel gezien: duizenden zwetende (half)naakte mensen. En niet alleen omdat zij dansen. Maar ook omdat het in de betreffende club vrij warm kan zijn.

Vanmorgen kwam ik wat moeizaam op gang maar een half uurtje zweten op een paar apparaten bij de fysio doet wonderen voor het wakker worden. Daarna mocht ik lekker een paar uurtjes op kantoor zitten en ontdekte bijvoorbeeld dat er een paar honderd (...) facturen vorig jaar (toen ik er nog niet werkte) geschreven en verstuurd hadden moeten worden maar dat niet lijkt te zijn gebeurd. Dat verklaart het gat in de begroting van de stichting...

Een collega van mij is niet zo handig met computers. Moet er een regel worden toegevoegd in Excel dan wordt eerst een uitdraai gemaakt van het bestand, dan gaat daar met de hand de nieuwe regel bij en vervolgens wordt een nieuw bestand gestart maar nu met de nieuwe regel erbij op de juiste plek. Terwijl 'sorteren'  zo'n handige functie is! Bij het vergelijken van verschillende printers ging de collega wekenlang diverse winkels langs om uiteindelijk met een goed model te komen maar voor een redelijk hoge prijs. Minder dan vijf minuten rondwandelen op http://www.vergelijk.nl had niet alleen uren aan tijd bespaard maar ook zeventig euro. Een briefje maken in Word met de mededeling 'Vandaag gesloten' kost de betreffende collega bijna een uur aan tijd. Tot zover.

Dat iemand iets niet begrijpt begrijp ik nog maar dat mensen iets niet wíllen begrijpen (en mij daarmee lastigvallen) begrijp ik niet. Mensen bellen mij doodleuk met de vraag: 'Hoi! Vorig jaar stonden mijn naam en adres in een krant en die krant is ook online gezet. Kun jij mijn gegevens daar even uit verwijderen?'  Buiten het feit dat dat niet zomaar gaat (Bij een oplage van 20.000 stuks ben je even zoet met iedereen opsporen die er misschien nog eentje heeft en de redactie zal niet blij zijn met je verzoek om met terugwerkende kracht een tekst aan te passen, ook al is dat technisch mogelijk) is het natuurlijk ook een beetje onhandig om met je voor- en achternaam pontificaal in een krant te gaan staan en dan glashard te beweren dat je je zorgen maakt over je privacy. En over privacy gesproken:

Een voormalig medewerker kwam doodleuk mijn kantoor binnenstappen met een vriend en de mededeling: 'Wij komen hier even vergaderen en de computer gebruiken.' Hij reageerde verbaasd op mijn antwoord: 'Nee hoor, dat kom je niet want je hebt het én niet aangekondigd én de computer is in gebruik én je gedraagt je onbeleefd én wij zullen eerdaags de sloten veranderen want blijkbaar heb jij nog steeds de sleutels.' Vreemd genoeg vond hij dat niet leuk. Jammer dan.

Mensen die voordringen zijn uitschot maar zelf voordringen wanneer je haast hebt is natuurlijk prima. Er zijn natuurlijk gedragsregels en sommigen daarvan heten 'wetten' maar het is al lang duidelijk dat mensen (en de maatschappij) niet beter worden van (gevangenis)straf.

Gedragsonderzoeker B.F. Skinner wist het al in de jaren '60: mensen die voor bepaald gedrag beloond worden zullen dat gedrag vaker vertonen. Ofwel: je kinderen, je buren, landen of bevolkingsgroepen straffen werkt niet! Maar waarmee beloon je (ex-)collega's?

In de serie onbekende helden vandaag Kevin Doe, een jongeman die weigert te geloven in 'dat kan helemaal niet'  (Engels, zonder NL ondertiteling.)

Welke groep mensen is de volgende 'schuldige'?

Vanmorgen haalde ik mijn maandelijkse anti-allergie prik, liet ik een en ander aan kleding achter bij een kleermaker ter vermaak om daarna een paar uur op kantoor te zitten. En voor vanavond had ik een etentje staan (omdat ik dat soms leuk vind en ook het onderhouden van de vriendinkring - in mijn ogen - tot het normale takenpakket van een mens behoord. Nee, ik verveel mij nog steeds niet. Ter illustratie bij deze mijn huidige takenlijstje:

Werken aan verhalenbundel
XPeria Chips installeren
Anti-diefstal
Barbie zar
Basja kostuum
Bladblazers
Conny: riemen
DB voorbereiden
Gympen
HIOB anbi
Hans contract
Hester: afspreken
Ipad connector
Jessica: afspreken
Kleermaker
Mail Han Ubbink
Mail geld
Meterstanden
Neusspray
Pieter
Prikken
Stel dat:  broccoli sap en Afganistan
Stoppenkast
Stukje Amsterdam Centraal
Tamron bellen
Verslag vergadering

Dat is dus niet voor deze maand en zelfs niet voor deze week maar was voor vandaag. Noodgedwongen zijn sommige taken doorgeschoven naar later datum; ik kom er gewoon niet aan toe. En toch zijn er mensen die mij vragen dingen voor hen te doen die zij makkelijk zelf kunnen maar niet willen doen 'omdat zij daar geen tijd voor hebben'. Zo langzamerhand heb ik daar toch wel een hekel aan gekregen. En dat is helaas niet het enige.

Als ik ergens een hekel aan heb dan is het wel van ten onrechte ergens van beschuldigd te worden. Ook vind ik het vervelend om gestoord te worden nadat ik heb aangegeven niet gestoord te willen worden. Het wordt erger als mensen dan zeggen: 'Omdat ik wist dat je niet gestoord wilde worden stelde ik maar één klein vraagje. En nog fluisterend ook! Waarom raak je nu geïrriteerd? Ik stoorde je toch maar eventjes?' Ook nepvegetariërs storen mij. Dat zijn die mensen die geen vlees eten 'uit medelijden voor arme dieren' maar dan wel vis eten en blijkbaar nog nooit in een forellenkwekerij zijn geweest. Vissenvlees noemen zij 'vis' maar koeienvlees heet 'vlees', gewoon ter voorkoming van een schuldgevoel. En muggen en spinnen mogen natuurlijk allemaal dood want alleen dieren die er niet eng of vies uitzien verdienen het om te leven.

Dan is het maar goed dat pasgeboren mensenbaby's er (doorgaans pas na een paar uur maar toch) zo ontzettend schattig uit zien. Zij kunnen niet voor zichzelf zorgen en dus heeft de natuur ervoor gezorgd dat zij er dusdanig leuk uitzien dat wij voor hen willen zorgen. Zie bijvoorbeeld ook pandaberen: eigenlijk ontzettend domme (en wilde! Dus niet knuffelen!) dieren die nauwelijks voor zichzelf kunnen zorgen maar die door mensen vertroeteld en beschermd worden met als enige reden: 'Zij zien er zo schattig uit!'.

Het figuur 'Zwarte Piet' ziet er niet schattig uit en daar is een reden voor: van oudsher zijn de Sint en zijn hulp (Oorspronkelijk was er volgens de Nederlandse folklore maar één Zwarte Piet) bedoeld om kinderen wijs te maken dat zij braaf moeten zijn of anders straf krijgen. Dat heeft echt helemaal niets met racisme te maken maar met het feit dat men donker gekleurde mensen vroeger eng vond.

PVV-stemmers zijn daar een beetje dubbel in: zij vinden dat Zwarte Piet een toonbeeld van racisme is (Vooral omdat hun Grote Geblondeerde Gedoger dat zegt en niet omdat zij zelf nadenken) maar leren tegelijkertijd hun kinderen dat die bang moeten zijn voor iedereen die feitelijk een dief, moordenaar en verkrachter is zoals Turken, Marokkanen, Antillianen, Joden, Roemenen, zigeuners, Polen en homo's. 

Of nee, Joden natuurlijk niet meer: die waren alleen maar slecht in de jaren '30 van de vorige eeuw. En sinds de jaren '80 mag je ook niet meer zeggen dat alle homo's slecht zijn.

Zelf ben ik nu al benieuwd welke groep als volgende uit het rijtje wordt gehaald en welke groep zal worden toegevoegd. Ik hoop niet het volk der Belgen want dat zijn doorgaans aardige lui.