Wat is dat eigenlijk, 'cultuur'?

Een half jaartje geleden gaf Morgaine (klik) antwoord op de vraag die ik stelde in een blogstukje uit die tijd: wat is cultuur? (klik) Het antwoord wil ik u niet onthouden:

Valt voetbal onder cultuur? Ohw... ik dacht dat cultuur kunstzinnig was, my mistake, whahahaha

ik leer ook weer wat... cultiveren, ja natuurlijk... whahaha

Cultuur is dat wat de mens schept. Het begrip staat tegenover "natuur" (dat wat aangeboren is) en verwijst naar menselijke activiteit en de symbolen die deze activiteit betekenis geven. Cultuur wordt in verschillende betekenissen gebruikt en de definities zijn uiteenlopend naargelang de theoretische benaderingen en de beeldvorming.

Het woord komt van het Latijnse cultura en is afgeleid van colere: bebouwen, bewerken, vereren, versieren, onderhouden. De Romeinen gebruikten het in agri cultura, het bewerken van de akkers. Sinds 45 v. Chr. wordt nog een betekenis mogelijk. In een boek van Cicero, Tusculanae Disputationes, vindt een gesprek plaats over het nut van de filosofie. Een leerling twijfelt aan het nut daarvan, omdat 'filosofen nogal eens een liederlijke levenswandel hebben'. Cicero antwoordt: "Evenmin als alle akkers die je bewerkt vrucht dragen, evenmin brengen alle zielen die je bewerkt vruchten voort. Maar de bewerking van de geest is de filosofie (cultura animi, filosofia est)". In de middeleeuwen krijgen de betekenissen vereren en aanbidden (cultus) de overhand. De Vulgaat (de Bijbel in het Latijn) heeft het over cultura Domini (vereren van de Heer) en cultura Dei (aanbidden van God). Vanaf de renaissance gebruiken veel schrijvers Cicero's cultura animi weer, maar dan als een vast begrippenpaar. Soms letterlijk vertaald als bebouwing van de geest, maar begrepen als vorming van de geest.

Cultura is daarmee tot in de achttiende eeuw een actief woord: het vormen van. In de achttiende eeuw gaat men geleidelijk aan steeds meer spreken over de verschillende niveaus van vorming, en uiteindelijk gaat men het Duitse woord Cultur (dan nog gespeld met C) gebruiken voor zo'n niveau, en dus voor het gevormde zelf (Johann Gottfried von Herder). Daarmee is dan het dynamische werkwoord vorming tot een statisch, zelfstandig naamwoord beschaving of cultuur geworden.

Nog steeds heeft het echter niet die brede betekenis zoals wij die nu gebruiken, namelijk de levensvisie en levenswijze van een volk (de manier van zien, zijn en doen). Dit cultuurbegrip ontwikkelt zich vooral in Frankrijk, waarvoor dan eerst het woord civilisation wordt gebruikt (1756). Dat Franse woord civilisation staat in betekenis wel dicht bij het Duitse woord Kultur.

In 1871, in de openingszin van het boek Primitive Culture van Edward B. Tylor, krijgen beide woorden ook een antropologische betekenis: "Culture or Civilization, taken in its wide ethnographic sense, is that complex whole which includes knowledge, belief, art, morals, law, custom, and any other capabilities and habits acquired by man as a member of society."

X

Zo, dan weet u dat.

=================================================


In Facebook zijn niet alle plaatjes te zien (of te horen) en links in mijn artikelen niet aan te klikken. Klik daarom op de oorspronkelijke link. http://terrebel.blogspot.nl/ Veel leesplezier! O ja, fans kunnen mijn Fan pagina leuk vinden. https://www.facebook.com/terrebel/ In Facebook zijn niet alle plaatjes te zien (of te horen) en links in mijn artikelen niet aan te klikken. Klik daarom op de oorspronkelijke link. http://terrebel.blogspot.nl/ Veel leesplezier! O ja, fans kunnen mijn Fan pagina leuk vinden. https://www.facebook.com/terrebel/