In de oorlog was iedereen goed

In onze - al dan niet geschreven - herinneringen romantiseren wij graag. Bijvoorbeeld over De Tweede Wereldoorlog. 'Er waren allemaal slechteriken maar mijn opa was goed!' Ongetwijfeld was opa een bijzonder aardige man die niemand bewust kwaad deed maar de kans is groot dat hij - net als het merendeel van de bevolking toen - met niets meer bezig was dan zijn tijd uitzitten, rustig afwachten tot 'De Mof' was verdwenen, de toestand zich normaliseerde en intussen zich vooral bezighield met overleven. Daarbij vooral denkend aan zijn gezin en zichzelf. Ongeveer 5% van de Nederlanders was 'fout' in de oorlog en koos doelbewust de zijde van de Nazi's in het bevechten van de Joden en voor het heil van een groot Arisch ras.

Ja, maar er ontstond toch een groot gewapend protest tegen de bezetter?

Tienduizenden Nederlandse jongeren pakten inderdaad de wapenen op. Om te vechten aan de kant van de Duitsers.

Anderzijds was zo'n 3 a 4% van de bevolking 'goed' en deed doelbewust pogingen Hitler en diens kornuiten te bestrijden. Door gewapende aanslagen op Duitse officieren, door Joden te verstoppen in de kelder, door radioberichten door te sturen en het produceren van illegale identiteitspapieren. Maar lang niet iedereen droeg een steentje bij. Verreweg de meeste burgers hoopten eenvoudigweg dat het snel voorbij zou zijn en zij weer konden leven als voordien.

En over herinneringen gesproken: naar het schijnt zijn 70% van onze herinneringen vals. Dat wil zeggen: wij herinneren ons dingen zoals ze niet gebeurd zijn; wij herinneren ons dingen die wij anderen hebben horen vertellen, et cetera. Als wij iets niet (meer) weten, dan verzinnen wij (voornamelijk onbewust!) wat er tijdens dat 'gat' gebeurt is. Wij zijn dus in staat herinneringen te produceren!

Zo behandelde ik ooit (als uitvoerend ambtenaar van de Ziektewet) een mevrouw die nachtmerries had en daardoor uiteindelijk zelfs niet meer kon werken. Zij bleek getraumatiseerd door 'die nare herinnering van die gemene Duitse soldaat die haar hondje dood schopte.' Bijzonder naar natuurlijk inderdaad maar dat was een gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog. En die mevrouw was geboren in 1953.

=================================================
In Facebook zijn niet alle plaatjes te zien (of te horen) en links in mijn artikelen niet aan te klikken. Klik daarom op de oorspronkelijke link. Veel leesplezier! O ja, fans kunnen mijn Fan pagina leuk vinden.