Onlangs stond er in De Correspondent een goed stuk (klik) over eenzaamheid. Op Twitter ontstond er een gedachtewisseling over en kwam de vraag naar boven: waarom rept de overheid in anti-eenzaamheidspotjes alleen van eenzaamheid onder ouderen en over sociale eenzaamheid? Ook onder jongeren is eenzaamheid een groeiend probleem en er zijn ook nog existentiële en emotionele eenzaamheid.
===================
Meer lezen? Mijn verhalenbundels
====================
Wat mensen die zich eenzaam voelen gemeen lijken te hebben is het gevoel: 'Het heeft allemaal geen zin, waar doe ik het voor?'. Het gaat vaak niet zozeer om een gebrek aan sociale contacten maar om een gebrek aan zinvolle sociale contacten. Fijn hoor, dat iemand een 'like' geeft onder je foto op Instagram of zegt dat je haar zo leuk zit. Maar wat écht belangrijk is om je gezien te voelen is iemand die een hand op je schouder legt, je in de ogen kijkt en het meent als de woorden 'ik begrijp je' over de lippen komen.
Tijdens de lockdown waren er mensen die riepen: 'Oma gaat dood van eenzaamheid en pleegt misschien wel zelfmoord!' Ik dacht dan: 'Je hebt liever dat zij sterft aan Covid en hebt geen tijd om haar te bellen of even iets lekkers langs te brengen?'
Mensen vinden eenzaamheid dus weliswaar een probleem maar niet iedereen wil meewerken aan een oplossing.
Ongeveer één op de drie inwoners van België en Nederland woont alleen. Dat hoeft zeker niet zielig te zijn want alleen zijn staat niet gelijk aan eenzaam zijn. Omgekeerd kan iemand die zich omringd weet door vrienden en familie zich enorm eenzaam voelen. Eenzaamheid is namelijk een 'state of mind' en kan niet zo makkelijk ontdekt worden. Het is wél een enorm en zwaar onderschat probleem dat leidt tot tientallen, zo niet honderden - zelfmoorden per jaar.
Eenzaamheid lijkt makkelijk op te lossen: geef mensen aandacht en een doel in het leven. Maar zo makkelijk gaat dat niet. Niet alleen omdat veel mensen vinden dat het leven om hen draait en anderen het maar zelf moeten uitzoeken. Zij zullen dus niet zo snel contact zoeken met buren, vrienden of familieleden.
Ook is eenzaamheid wellicht een neurologische aandoening die vaker voorkomt bij mensen met een psychische aandoening dan bij de 75% van de mensen (klik) die géén psychische aandoening heeft (gehad). Maar vergroot een psychische aandoening de kans op eenzaamheid of is het omgekeerde het geval? Daar wordt onderzoek (klik) naar gedaan.
Dan zijn er ook nog de mensen die ogenschijnlijk niet willen afkomen van hun gevoelens van eenzaamheid. Moeten zij gedwongen worden om betekenisvolle relaties aan te gaan? Hoe komt het dat mensen blijkbaar graag anderen buitensluiten? Is het dan niet een beetje raar als zij vervolgens klagen dat zij zich eenzaam voelen?
'Als je je niet eenzaam wil voelen, sluit mensen dan niet buiten'.
Voor wie zich (wel eens) eenzaam voelt bestaat er gelukkig hulp (klik). Maar dan moet je die wel willen.