woensdag, december 23, 2015

De kerstgedachte

'Helaas is de kerstgedachte niet meer dan dat', bedacht ik ooit. En steeds meer ben ik er van overtuigd dat dat klopt.

'Ik doe niet aan kerst, hoor!' en 'Zo zielig voor de kinderen van Jehova's Getuigen: nooit eens gezellig kerst vieren!' Mensen zijn vaak erg dubbel in hun uitspraken. Keurig een kerststalletje in elkaar zetten en een gebedje zeggen voor Jozef en Maria en het kindje Jezus. Even voor de duidelijkheid: dat was een gezin uit het Midden Oosten dat wanhopig op zoek was naar voedsel en onderdak. In ons eigen geweldige rijke Westen zijn er mensen die Jozef en Maria zouden hebben weggestuurd 'Want wij kunnen toch geen vluchtelingen uit het Midden Oosten onderhouden? Wij hebben zelf al zo weinig! Bovendien vormen zij een bedreiging voor onze manier van leven!' Als het aan deze mensen lag hadden wij nooit van Jezus gehoord omdat Zijn moeder zou zijn omgekomen van honger en ellende.

Om een of andere reden zijn er mensen die ervan overtuigd zijn dat vluchtelingen het 'lekker makkelijk' hebben. 'Terwijl ik ervoor moet werken krijgen zij van alles gratis!' NEWSFLASH: Vluchtelingen die Nederland binnenkomen mógen niet werken, krijgen géén (zak)geld en hun kinderen krijgen géén onderwijs, terwijl dat een mensenrecht is en het die kinderen onthouden van onderwijs in strijd is met de Internationale Rechten van de Mens.

Niet dat de Nederlandse overheid vindt dat het zich aan internationale verdragen moet houden maar dat is een ander punt. Voor mensen die het er voor over hebben om voorbij de retoriek van enkele volksmenners te kijken: hier een artikel (klik) over waarom wij eigenlijk zo bang zijn voor vluchtelingen. Uiteindelijk draait het vooral om angst voor het onbekende.

Met kerst vieren mensen feitelijk dat anderen het slechter hebben dan zij: tijdens een uitvoerige maaltijd even bidden 'voor die zielige kindjes die dood gaan van de honger' en daarna elkaar een kerstcadeau overhandigen. En ik doe daar aan mee. Elk jaar eten wij als familie bij mijn moeder. Vrij uitbundig. En hoewel het niet echt de gewoonte meer is liggen er toch vaak een paar cadeautjes voor deze of gene onder de boom. Een kunstboom van bijna 50 jaar oud en de prijzen van de cadeaus komen zelden boven de €5 uit maar toch.

Dat maakt mij - als zovelen - best wel hypocriet: in anderen afkeuren wat ik zelf ook doe.

Over mij zei laatst een gemeente ambtenaar:

'Nog nooit iemand ontmoet voor wie het zo vanzelfsprekend is om 'out of the box' te denken!' 'Buiten de kaders' zei men vroeger in Nederland. Voor mensen als Daan Rosegaarde (klik), Robin Williams en bijvoorbeeld ook de Dalai Lama en gelukkig ook een heleboel normale stervelingen heel normaal. Heel natuurlijk eigenlijk maar verreweg de meesten van ons zijn er (zou dat onze cultuur zijn?) op getraind om nooit buiten de kaders van het ons aangeleerde te denken. Of zelfs maar te kijken. Ooit dacht ik dat het ook voor anderen normaal was om die kaders ('The Box') te negeren maar pas onlangs ontdekte ik daar in een uitzondering te zijn. Sterker nog: voor diverse opdrachtgevers bleek mijn 'buiten de lijntjes denken' een reden om mijn contract niet te verlengen. Ik schreef daar onlangs over in mijn weekoverzicht (klik).


(Deze is voor de nerds)

Wie bekend werd voor zijn vermogen om buiten de vastgelegde kaders te denken en over bekende muren heen te kijken was ene Jezus van Nazareth. Een achternaam had hij niet want 'Cristus' is een titel en geen familienaam. Echt niet. Zijn wettelijke ouders kwamen uit Nazareth dus vandaar die toevoeging. En of hij echt Jezus heette is ook nog maar de vraag. Los van de vraag of hij eigenlijk wel bestond en geen allegorie is. 

In een tijd dat het gebruikelijk was om te denken in 'wij' en 'zij' en vooral overleven belangrijk was, introduceerde Jezus (of Zijn bedenkers) een revolutionair idee: laten wij aardig zijn voor hen die wij haten. Uiteindelijk is die gedachte te veel gebleken voor velen en werd Jezus (volgens aloude vertellingen dan toch) vermoord. En misschien maar goed ook want wellicht hadden wij anders nooit van Hem gehoord.

Hier is Dozier met 'Take me to church':